Badania wykazują, że przed wprowadzeniem całkowitego zakazu użycia czynników HCFC w 2010 roku, w około 65% instalacji chłodniczych oraz klimatyzacyjnych* w UE nadal wykorzystuje się wodorochlorofluorowęglowodory (HCFC). Temat dotyczy wielu kluczowych dla rynku branż, w tym między innymi sieci handlu detalicznego oraz poroducentów żywności i innych dóbr szybkozbywalnych (FMCG).

Stan dostosowania polskiego rynku czynników chłodniczych do Unijnych regulacji jest tematem przewodnim rozpoczętych dzisiaj w Polsce seminariów dla firm z branż: spożywczej (przetwórstwo żywności, produkcja rolnicza), przemysłowej (chłodzenie procesów), chłodniczej (supermarkety, przechowalnictwo żywności, chłodzenie napojów), hotelarskiej i biurowej, szpitalnictwa i wielu innych, w których wykorzystuje się urządzenia zawierające czynniki chłodnicze.

Respondenci badania, reprezentujący sektory przemysłu, w których najintensywniej korzysta się z czynników chłodniczych, wykorzystują instalacje, z których większość nadal zawiera znaczne ilości czynników HCFC. Wartości te sięgają od 57% w przypadku chillerów (najmniejszy odsetek) do 76% w przypadku instalacji klimatyzacyjnych (najwyższy odsetek). 90% respondentów twierdzi, iż wie o mającym wejść w życie zakazie. Jednak pomimo deklarowanego wysokiego poziomu świadomości, wciąż istniejące duże zasoby czynników HCFC wskazują na fakt, iż wiedza dotycząca przepisów nie wiąże się z poczuciem konieczności szybkiego reagowania na rzecz spełnienia wymogów prawnych. Aż 17% respondentów, którzy dotychczas nie podjęli żadnych działań, nie planuje ich podjąć także w przyszłości.

Wyniki badania sfinansowanego przez firmę DuPont wykazują, że w 65% instalacji chłodniczych oraz klimatyzacyjnych na dziewięciu kluczowych rynkach Unii Europejskiej* nadal wykorzystuje się wodorochlorofluorowęglowodory (HCFC) jako czynniki chłodnicze. Stawia to pod znakiem zapytania gotowość rynku do wprowadzenia całkowitego zakazu użycia pierwotnych czynników HCFC (fabrycznie nowych)**. Zakaz, wynikający z przepisów UE uchwalonych w 2000 roku na podstawie Protokołu montrealskiego, wchodzi w życie już od stycznia 2010 r.

W całej Unii Europejskiej w kilku milionach instalacji wykorzystywanych jest nadal ok. 130.000 ton czynników HCFC, przede wszystkim w formie czynnika R-22, w Polsce jest to ponad 5 000 ton. W związku z powyższym, aby spełnić wymogi prawne do roku 2010, każdego tygodnia dziesiątki tysięcy z tych instalacji będą musiały przejść proces dostosowania. Dla firm, których działalność uzależniona jest od sprawnej pracy instalacji chłodniczych oraz/lub klimatyzacyjnych, opóźniona reakcja wobec restrykcji prawnych (lub jej całkowity brak) może stanowić realne zagrożenie dla ich funkcjonowania.

Zbliżający się nieuchronnie termin wejścia w życie zakazu używania czynników HCFC spowoduje także znaczne nasilenie popytu na usługi firm serwisujących tego typu instalacje, przekraczający ich możliwości czasowe. Ponadto producenci są zobowiązani zredukować produkcję czynników HCFC począwszy od połowy 2009 roku. Te okoliczności mogą okazać się „wąskim gardłem”, powodując wzrost dodatkowych kosztów dla firm zbyt długo zwlekających z reakcją.

Szereg użytkowników wodorochlorofluorowęglowodorów (HCFC) zamierza czekać aż do roku 2015 na wejście w życie zakazu dotyczącego czynników HCFC pochodzących z recyklingu. Wynika to z przekonania, że podaż czynnika R-22 z regeneracji będzie wystarczająca. Jednak biorąc pod uwagę wysokie koszty procesu uzdatniania, aktualne prognozy przewidują dostępność czynnika R-22 z recyklingu na poziomie zaledwie 15% ilości niezbędnej do obsługi wszystkich istniejących instalacji wykorzystujących czynniki HCFC.

DuPont prowadzi kampanię informacyjną na temat zakazu użycia czynników HCFC na terenie Unii Europejskiej, oferując użytkownikom pomoc w zrozumieniu potencjalnych następstw niedostosowania się do restrykcji oraz pomaga w poznaniu dostępnych na rynku alternatywnych rozwiązań. DuPont opracował także własne rozwiązania - ekonomicznie korzystny retrofit działających instalacji z użyciem wodorofluorowęglowodorowych (HFC) czynników chłodniczych
z serii ISCEON^®.

Więcej informacji o inicjatywie znaleźć można na stronie www.wakeup2phaseout.eu.

* W oparciu o międzynarodowe badanie na 9 kluczowych rynkach UE: Wielka Brytania, Irlandia, Francja, Hiszpania, Włochy, Niemcy, Belgia, Holandia i Polska, Badanie zostało przeprowadzone w okresie od kwietnia do czerwca 2008 r. ** Wodorochlorofluorowęglowodory (HCFC) pierwotne można zdefiniować jako wodorochlorofluorowęglowodory, które są fabrycznie nowe i nie były wcześniej wprowadzane do obrotu.

Informacja o zakazie stosowania wodorochlorofluoroweglowodorów (HCFC):

Protokół montrealski to początek końca stosowania substancji zubożających warstwę ozonową, takich jak chlorofluoroweglowodory oraz wodorochlorofluoroweglowodory.

W rozporządzeniu (WE) nr 2037/2000 Parlamentu Europejskiego określony został kalendarz wycofania najbardziej szkodliwych czynników chłodniczych, zgodnie z którym od dnia 1. stycznia 2010 roku wprowadzony zostanie zakaz importu, dystrybucji oraz stosowania (w tym uzupełniania) wodorochlorofluoroweglowodorów (HCFC).

Od dnia 1 stycznia 2015 roku zakaz będzie obejmował wszystkie typy wodorochlorofluoroweglowodorów, w tym także substancje pochodzące z odzysku. Dlatego też ogromna ilość instalacji chłodniczych oraz klimatyzacyjnych, nadal stosujących czynniki HCFC (głównie w formie R-22), musi zostac wymieniona, zmodernizowana lub poddana retrofitowi na alternatywne substancje nieszkodliwe dla warstwy ozonowej.

Podstawa prawna:

1. Regulacja (EC) Nr 2037/2000 Parlamentu Europejskiego oraz Rady z dnia 29. czerwca 2000 o substancjach zubożających warstwę ozonową:
“(v) from January 2010, the use of virgin hydro chlorofluorocarbons shall be prohibited in the maintenance and servicing of refrigeration and air-conditioning equipment existing at the date; all hydro chlorofluorocarbons shall be prohibited from 1 January 2015”
2. Ustawa o Substancjach Zubożających Warstwę Ozonową (Dz. U. Nr 121, poz. 1263 z 20.04.2004)
3. Pismo GIOŚ (DliO/071-130/08/po)